Tín ngưỡng thờ Nữ thần – Mẫu do cộng đồng người Việt sáng tạo từ lâu đời, là sản phẩm của tư duy, nhận thức về tự nhiên và xã hội của cư dân nông nghiệp lúa nước. Tín ngưỡng thờ Mẫu chứa đựng giá trị đạo đức và nhân văn sâu sắc. Đó là tâm thức “uống nước nhớ nguồn”, tôn vinh những người tài giỏi có công với dân với nước, trở thành một biểu tượng của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam; trong đó người Mẹ - Mẫu là trung tâm, đồng nhất với Mẹ Tự nhiên sản sinh, bào trữ và che chở mang lại điều tốt lành cho con người ở thế giới thực tại. Tín ngưỡng thờ Mẫu còn là sự tích hợp nhiều hình thức văn hóa dân gian bản địa như: âm ngạc, ngôn ngữ, tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống, trang phục, kiến trúc, ẩm thực… Tiêu biểu là Nghi lễ Chầu văn – một hình thức sân khấu tâm linh huyền ảo, mang đầy tính thiêng.
Năm 2012, 2013 “Nghi lễ Chầu văn của người Việt” và “Lễ hội Phủ Dầy” đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, năm 2014 UBND tỉnh Nam Định đại diện các địa phương có di sản xây dựng Hồ sơ đề cử Quốc gia “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” trình UNESCO.
Ngày 1/12/2016, tại thành phố Addis Ababa, nước Cộng hòa dân chủ Ethiopia, phiên họp Ủy ban Liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 11 của UNESCO đã chính thức ghi danh “Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt” là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nhằm giúp công chúng nhận diện một cách hệ thống về bản sắc và giá trị của Di sản, Bảo tàng tỉnh Nam Định tổ chức trưng bày chuyên đề “Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt – Bản sắc và giá trị”. Trưng bày gồm 4 phần:
1. Nam Định – Trung tâm của Tín ngưỡng thờ Mẫu
2. Bản sắc và giá trị của Di sản (Mẫu – Tâm – Đẹp – Vui)
3. Hoạt động nghiên cứu khoa học, vinh danh Di sản
4. Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt – Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
