Cột cờ Nam Định (xưa gọi là Kỳ đài), nằm ở phía Nam nội thành, trước điện Kính Thiên (nay là chùa Vọng Cung) là một công trình quan trọng của Thành cổ Nam Định và là một trong các Cột cờ được xây dựng vào thời Nguyễn. Ngày 28/4/1962, Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) có Quyết định số 313-VH/VP xếp hạng Cột cờ Nam Định là Di tích lịch sử - văn hoá cấp Quốc gia. Năm 1997, Bộ trưởng Bộ VHTT (nay là Bộ VHTT&DL) đã cấp bằng Di tích lịch sử - văn hóa cho công trình này.
Ngày 9/5/2011, Chủ tịch UBND tỉnh ra Quyết định điều chuyển Di tích Cột cờ từ Công ty TNHH một thành viên Đô thị công trình Thành phố Nam Định để Bảo tàng Nam Định quản lý và phát huy giá trị với tổng diện tích mặt bằng 1.800m2, trong đó diện tích xây dựng là 299m2. Nhận thức được vai trò, vị trí và ý nghĩa lịch sử to lớn của di tích, sau khi tiếp nhận, Bảo tàng Nam Định đã tiến hành công tác tu sửa, tôn tạo, chỉnh trang khuân viên di tích và nghiên cứu nội dung trưng bày và phát huy giá trị của di tích một cách thiết thực, hiệu quả.
1. Công tác tu sửa, tôn tạo, chỉnh trang khuôn viên di tích
Ngay sau khi tiếp nhận di tích Cột Cờ, ngày 05/7/2011 Giám đốc Bảo tàng đã ra Quyết định số 39/QĐ-BT về việc thành lập Tổ quản lý di tích Cột Cờ với chức năng, nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích; thực hiện các nghi lễ truyền thống vào các ngày lễ, tết của dân tộc phù hợp với phong tục tập quán, nếp sống văn hóa của cộng đồng địa phương. Đồng thời đảm bảo khuôn viên di tích luôn xanh, sạch, đẹp, phục vụ tốt nhu cầu của nhân dân đến tham quan, học tập, được nhân dân ghi nhận.
Bên cạnh đó, Bảo tàng tỉnh Nam Định đã vận dụng và thực hiện hiệu quả chủ trương của Nhà nước về xã hội hóa các hoạt động văn hóa trong đó có chỉnh trang khuôn viên di tích, sửa chữa, bổ sung các đồ thờ, góp phần tôn tạo, bảo vệ và phát huy giá trị Cột cờ Nam Định.
2. Công tác trưng bày, tuyên truyền và phát huy giá trị của di tích:
Để giúp công chúng và nhân dân khi đến tham quan, tìm hiểu lịch sử di tích Cột cờ, từ năm 2012 đến nay Bảo tàng Nam Định đã tổ chức trưng bày “Một số hình ảnh tiêu biểu về Thành Nam xưa và di tích lịch sử văn hóa Cột Cờ Nam Định” với các chủ đề:
+ Di tích Cột Cờ và sự tích Giám Thương Công chúa
+ Thành cổ Nam Định
+ Trường thi Hương Nam Định
+ Phố cổ Thành Nam
+ Một số tư liệu, hình ảnh về Thành phố Nam Định ngày nay.
Với hàng trăm tư liệu hình ảnh, hiện vật được trưng bày đã góp phần tuyên truyền cho mọi tầng lớp nhân dân hiểu rõ hơn về lịch sử, truyền thống văn hóa của mảnh đất Thành Nam văn hiến anh hùng, một vùng đất “địa linh nhân kiệt”.
Bên cạnh hoạt động trưng bày, tuyên truyền tại di tích, cán bộ Bảo tàng còn tích cực nghiên cứu, viết bài tuyên truyền về di tích in trên các tạp chí văn hoá, báo, Website Bảo tàng… góp phần quảng bá, giới thiệu các giá trị của di tích. Sau gần 10 năm tiếp nhận, Bảo tàng tỉnh Nam Định đã và đang làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích Cột cờ Nam Định theo các quy định của Nhà nước.
Nguyễn Thị Đông
Phòng Nghiên cứu - Sưu tầm